مطالب علمی

بررسی اختلالات عملکردی هورمون های جنسی زنانه

سجاد نوری ژوئن 13, 2018

۰ 355 4 دقیقه قبل خوانده شده

مکانیسم های بیوشیمیائی بلوغ

تکامل دوره بلوغ کامل حدود ۳-۲ سال طول می کشد.قبل از شروع آن یک مرحله تکامل آدرنال (در سن ۷-۶ سالگی) بنام Adrenarche می باشد که از لحاظ بیوشیمیائی افزایش (Dehydroepiandrostrone sulfate)DHEAS از اختصاصات آن می باشد.

بلوغ زودرس

بروز بلوغ قبل از سن ۸ سالگی(در جوامع اروپائی)

– علائم بالینی

بزرگ شدن سینه ها و/ یا رشد مو در ناحیه عانه و زیر بغل

– پروفایل اولیه

هدف از این پروفایل اقتراق میان موارد ذیل می باشد:

– رشد مو بصورت مجزا در ناحیه عانه و زیر بغل

– بزرگ شدن سینه ها بصورت مجزا

– بلوغ زودرس مرکزی

– بلوغ زودرس اولیه (کاذب)

– تفسیر نتایج

– درمان

در صورت بلوغ زودرس مرکزی با استفاده از آگونیست LH-RH از بلوغ جلوگیری می شود.
درمان هایپر پلازی مادرزادی آدرنال (CAH)
درمان تومور در صورت نیاز

بلوغ تاخیری

عدم مشاهده علائم بلوغ پس از سن ۱۴-۱۳ سالگی(در جوامع اروپائی)

– علائم بالینی

عدم رشد سینه ها ، عدم رویش مو در ناحیه زیر بغل و عانه

– پروفایل اولیه

هدف از این پروفایل افتراق میان موارد ذیل می باشد:

– بلوغ تاخیری شامل : – تستLH-RH(GnRH)

هیپوگنادو تروپیک هیپو گونادیسم + تعیین سطح پایه LHوFSH
هیپرگنادو تروپیک هیپوگونادیسم – استرادیول

DHEAS – برای ارزیابیadrenarche

– ارزیابی قد و سن استخوان برای

تشخیص بلوغ تاخیری

– اندازه گیری پرولاکتین برای رد

تشخیص هایپرپرولاکتینمی

– تفسیر نتایج

– درمان

جایگزین (استروژن سپس استروژن و پروژسترون)بجز در حالت بلوغ تاخیری.

توقف ثانویه قاعدگی

(بدون رشد موی غیر طبیعی) زنان با سن کمتر از ۴۶ سال

– علائم بالینی

فاقد علائم بالینی مشخص
عدم بروز قاعدگی به مدت بیش از ۳ ماه

یادآوری:

تاریخ آخرین زایمان ، تغییر در وزن ، داروها ، معاینات ژنیتال و سینه ،توقف درمان استروژن-پروژسترون .

سابقه :

کموتراپی و رادیوتراپی
جراحی(زایمان اکتوپیک ، برداشتن تخمدان ، برداشتن آپاندیس)
عفونت (STD ,Salpingitis ، توبرکولوزیس)

– پروفایل اولیه

ابتدا: سپس:

اندازه گیری hcG برای رد وجود بارداری – FSH ، استرادیول ،(LH) درصورت منفی بودن hcGپس از ۲-۱ هفته – پرولاکتین (PRL)

از نمودار منوترمال استفاده شود(برای رد – TSH درصورت بی حوصلگی و/یا

وجود بارداری یا تومور تروفوبلاستیک) افزایش وزن

هایپوتیروئیدیسم(افزایشTSH)

منجر به افزایشTRH می شود که

باعث تحریک ترشح PRL می گردد.

تفسیر نتایج

توقف ثانویه قاعدگی / اسپانیو منورآهمراه با رشد موی غیر طبیعی

– علائم بالینی

عدم وجود قاعدگی به مدت بیش از ۳ ماه یا ۲-۴ دوره در سال

Hirsutism ● : افزایش رشد مو در نواحی که با هورمون های جنسی تحریک شده است.

می توان افزایش رشد مو را (از۰-۴) رتبه بندی کرد.

Hirsutismحالت پاتولوژیک به حساب می آید در حالیکه هایپرتریکوزیس، نژادی و فامیلی می باشد.

آکنه ، سبورا
چاقی احتمالی (انتشار آندروئید چربی)
علائم اخیر Virilization( کلفتی صدا ، کلیتورومگالی)

یادآوری:

سن بلوغ – تنظیم قاعدگی
افزایش وزن
پیشرفت hirsutism– در حال درمان
نمودارهای منوترمیک

– پروفایل اولیه (قبل از روز پنجم در صورت Spaniomenorrhea )

هدف از این پروفایل تشخیص :

منشاء هایپراندروژنی ( تخمدان ، آدرنال یا ایدیوپاتیک) می باشد.

موارد Virilization اخیر می تواند با منشاء تومور باشد که در اینصورت تشخیص بیولوژیکی آن باید با سرعت انجام شود.

این پروفایل شامل :

– LH, FSH ، پرولاکتین(PRL)

– تستوسترون (T)، ۱۷-OH-Progestrone,DHEAS ,

۴-Anderostenedione (D4), E₂

– کورتیزول آزاد در ادرار

تفسیر نتایج

توقف اولیه قاعدگی

زنان جوان ، بزرگسال

– علائم بالینی

علائم جنسی ثانویه اغلب مشاهده نمی شود.(عدم بلوغ)

اندام های تناسلی خارجی (موهای ناحیه عانه ، Clitoris, Vulva) رشد نکرده یا دارای رشد کمی می باشند.

پروفایل اولیه

E₂, LH ,FSH

تفسیر نتایج

هایپرپرولاکتینمی

نقش فیزیولوژیک- تنظیم

پرولاکتین (= هورمون لاکتو تروپیک)یک هورمون پپتیدی می باشد .

نقش : شروع و تداوم شیردهی

ترشح توسط هیپوفیز بر اساس ریتم روزانه

(حداکثر بین ۲am و ۶am ؛ حداقل : ۱۰am و ۱۲pm)

تنظیم

مهارترشح توسط دوپامین هیپوتالامیک

تحریک ترشح با TRH

سایر فاکتورهائی که ترشح را افزایش می دهند : استرس ، هورمون های تیروئیدی، کورتیکوئیدها، استروژن ها ، ورزش ، وعده های غذائی و برخی داروها.

– پروفایل اولیه

نکاتی که در اندازه گیری پرولاکتین باید رعایت شود:

استراحت (عدم استرس)

پرسش های جزئی: تاریخ آخرین دوره قاعدگی ، ورزش سنگین ، در حال درمان

مقادیر مرجع:

مردان و بچه ها <15ng/ml

زنان <25ng/ml

زنان یائسه <20ng/ml

زنان باردار افزایش غلظت تا زمان تولد نوزاد

تفسیر نتایج

همایپوپرولاکتینمی

آستانه ای برای کمبود ترشح وجود ندارد ، مقادیر پایین دارای ارزش بالینی نمی باشند.

درمان

در صورت هایپرپرولاکتینمی اولیه درمان با آگونیست دوپامین و / یا جراحی

داروهای ایجاد کننده هایپرپرولاکتینمی(مثال)

داروهای سایکوتروپیک

داروهای ضد افسردگی

استروژن ها

متکلوپرامید

داروهای با منشاء تریاک

Cimetidine

Romitidine

پیش یائسگی

علائم بالینی

PerimenoPause : وضعیت فیزیولوژیکی مشابه سن ۵۰-۴۵ سالگی با دوره های نامنظم یا کوتاه تر:

فاز فولیکولار کوتاهتر(کاهش E₂ و افزایش FSH)سپس کمبود جسم زرد با Pgâ و LHá کهE₂ را تحریک می کند.

علائم بالینی همزمان : درد در ناحیه سینه ها، انبساط شکمی و لگنی، افزایش وزن ، سرخ شدن چهره، زودرنجی

پروفایل اولیه

FSH : Perimenopause قبل ازD₅ á(کاهش ذخیره فولیکولی)

درمان و / یا پیگیری

عدم ثبات هورمونی (در بین افراد و در خود فرد) اغلب نیاز به درمان پروژسترون تا قطع قاعدگی دارد.

یائسگی

علائم بالینی

یائسگی تائید شده : سطح استروژن به شدت کاهش می یابد(عدم وجود قاعدگی به مدت بیش از یک سال)

یائسگی زود هنگام : پس از برداشتن تخمدان ها از طریق جراحی یا شیمیائی ، گرفتن اشعه، شیمی درمانی ، استرس شدید ، شوک موثر ، آدنومای هیپوفیز ، جراحی هیپوفیز.

یائسگی تائید شده :LH á ,FSH áá , E2ââ

درمان و / یا پیگیری

درمان هورمونی جایگزین

مزایای کوتاه و دراز مدت